Van Jeroen Boudens leerde ik letters in steen verwerken. Muziek bracht mij naar Portugal waar ik verliefd werd op het land, zijn inwoners en fado. Van deze passies heb ik een cocktail gemaakt, met behoorlijk wat muziek toegevoegd. Welkom op deze blog waar je hopelijk ook jouw ding vindt. Het letterkappen is echter al een tijdje beperkt door een hardnekkige tendinitis...
Jeroen Boudens ensinou-me a escultura das letras em pedra. A música trouxe me a Portugal onde apaixonei-me pelo paÍs, pelos habitantes e pelo fado. Destas paixões fiz um cocktail, colocando bastante música. Seja bem-vindo neste blog e espero que vá gostar. No entant, há algum tempo a esculptura de letras tem sido limitada por uma tendinite teimosa.... (Sou belga, então peço desculpa por erros de tradução)
26 dec 2016
JANEIRAS: VAN ALOUDE TRADITIE NA
KERSTDAG TOT PROTESTSONG JANEIRAS: DE TRADIÇÃO MUITO
ANTIGA DEPOIS
DO NATAL ATÉ MÚSICA DE INTERVENÇÃO In Portugal is het Zingen van Janeiras een traditie die terug gaat tot de
Romeinse tijd. In veel dorpen wordt deze
traditie, die bestaat uit het zingen van liederen aan
de deur van
de huizen,
in ere gehouden. Groepen mensen trekken van deur tot deur met
nieuwjaarswensen en vragen de inwoners om de overschotten van de
Kerst- en Nieuwjaarsfeesten. Vroeger gaf men kastanjes, noten,
appels, chouriço, bloedworst enz, maar heden ten dage wordt dit
gemakshalve ingeruild voor chocolade of geld. Op het einde van de
rondgang komt de groep samen en wordt de opbrengst verdeeld of wat
opgehaald werd genuttigd.De
Janeiras gaan door in januari, van de 1ste tot de 6de, Drie Koningen,
maar veel groepen verlengen ze tot het einde van de maand.
Em Portugal o Cantar das Janeiras é
uma tradição que remonta à época romana.
Em muitas aldeias esta tradição, que
consiste no cantar de músicas à porta das habitações,
mantém-se viva. Grupos de pessoas vão de
porta em porta, desejando um feliz ano novo e pedindo aos residentes
as sobras das festas de Natal e Ano Novo. Costumava-se oferecer
castanhas, nozes, maçãs, chouriço, morcela, etc, mas hoje em dia,
por comodismo, muitas vezes tudo isso é trocado por chocolates ou
dinheiro. No fim da caminhada, o grupo
reúne-se e divide-se
o resultado, ou todos juntos comem aquilo
que receberam. As Janeiras ocorrem em
janeiro e estendem-se do dia 1 e até dia
6, dia de Reis,
mas muitos grupos prolongam-nas durante todo o mês.
De
traditie gaat over van generatie op generatie, net zoals het muzikale
repertorium dat eraan verbonden is. De groepen trekken door de
straten al zingend en met begeleiding van instrumenten zoals fluit,
gitaar, triangel, tamboer, accordeon… In principe gaat het om
bekende liedjes, hoewel die verschillen van streek tot streek. Het
zijn eenvoudige songs die de lof zingen van Kind Jezus, Maria, Jozef
en de bewoners die hun bijdrage hebben geleverd, maar er zijn ook
beledigende verzen voorzien voor zij die de ‘janeireiros’ niet
goed ontvangen. Dus een rijm als ‘Aan de heren die hier wonen,
moge God hen bescherming geven’ kan
dan als volgt gewijzigd worden: ‘Aan de heren die hier wonen,
moge God hende schijterijbrengen...’
A
tradição vai passando de geração em geração, assim como o
reportório musical que lhe está associado. Os grupos percorrem as
ruas cantando e tocando instrumentos como flauta, viola, ferrinhos,
tambor, acordeão… Em princípio são utilizados cantares
conhecidos, embora a letra seja diferente em cada terra. São músicas
simples que louvam o Menino Jesus, Nossa Senhora, São José e os
moradores que contribuíram, mas também há versos insultuosos
reservados para que não recebe bem os janeireiros.
Então
uma rima como “Aos senhores que cá moram, Deus lhe dê a
salvação” pode ser alterada assim: “Aos senhores que cá
moram, Deus lhe dê uma caganeira..”.
In
de laatste jaren is een nummer van Zeca Afonso, getiteld ‘Natal dos
Simples’, behoorlijk populair geworden. Omdat het begint met de zin
‘We gaan Janeiras zingen’ wordt
het door velen geïnterpreteerd als een Janeira lied, hoewel het niet
behoort tot het folcloristisch repertorium. Het nummer verscheen in
1968 op de plaat ‘Cantares de Andarilho’, waarop Zeca op
zoek gaat naar oude muzikale
vormen en traditionele dichtkunst,
maar deze slechts gebruikt als vertrekpunt om nieuwe nummers te
maken. Hij behoudt dus de formele structuur en zo denkt men een
Janeira lied te horen, maar eigenlijk is het een protestsong die over
de emigratie
gaat ten tijde van de dictatuur...
Nos
últimos anos tornou-se bastante popular
uma música de Zeca Afonso, intitulada ‘Natal dos Simples’. Como
começa com a frase ‘vamos cantar as
janeiras...’ é entendida por muitos
como se fosse música de Janeiras, embora não faz
parte do repertório folclórico.
Em 1968 o tema
apareceu no álbum ‘Cantares de Andarilho’, no qual Zeca recupera
antigas formas musicais e poéticas tradicionais, utilizando-as
apenas como ponto de partida para criar novos temas. No entanto ele
mantém a estrutura formal e assim pensa-se
ouvirum Cantar das
Janeiras, mas de facto é música de
intervenção que trata da
emigração na época da ditadura...
Er
wordt gezegd dat het deuntje ‘papapapapiripapapapiripampampampam’
een behoorlijk geriskeerde
vervorming is van ‘vão parar à PIDE, vão parar à
PIDE, pampampampam’ (‘ze
gaan de PIDE stopppen...’).
Als dit waar zou zijn dan is het nog een bewijs van de muzikale
genialiteit van Zeca. Wel zeker is dat uitzenden op de Portugese
radio verboden werd door de Nationale Zender (EN).
Diz-se
que a cantilena ‘papapapapiripapapapiripampampampam’ é
uma transformação bem arriscada da frase ‘vão parar à PIDE,
vão parar à PIDE, pampampampam’. Se isso for verdade é mais
uma prova da genialidade musical de Zeca. Bem certo é que a
transmissão na rádio portuguesa foi proibido pela Emissora
Nacional.
*
Orvalhadas:
traditionele zang, vergelijkbaar met Janeiras.
22 dec 2016
PRETTIGE FEESTEN
BOAS FESTAS
18 dec 2016
PLAAT
VAN A PRESENÇA DAS FORMIGAS BEHOORT TOT DE BESTE EUROPESE ALBUMS VAN
2016
DISCO
D’A
PRESENÇA
DAS
FORMIGAS
ENTRE OS MELHORES ÁLBUNS EUROPEUS DE 2016
A
Presença das Formigas staat als enige Portugese groep in de ranking
2016 van de beste albums van World Music Charts Europe (www.mmce.de).
Op een totaal van 854 genomineerde albums staat ‘Pé de Vento’ op
plaats 145, onder het label van de Duitse uitgever CPL. Deze muzikale
selectie wordt uitsluitend opgesteld door de producenten en
presentatoren van radioprogramma's uit 24 Europese landen die
zich toeleggen op wereldmuziek.
A
Presença das Formigas foi o único grupo português a ser
distinguido no ranking de 2016 dos melhores álbuns dos World Music
Charts Europe .(www.mmce.de).
De entre um total de 854 discos nomeados, ‘Pé de Vento’ ficou
posicionado em 145º lugar, sob o selo da editora alemã CPL. Esta
seleção musical é feita exclusivamente por produtores e
apresentadores de programas de rádios, de 24 países europeus,
dedicados à divulgação de músicas do mundo.
Andere
Portugese referenties vormen de 5e plaats van ‘Konono Nº1 meets
Batida’, een album opgenomen in de garage van de Portugees-Angolese
Pedro Coquenão (Batida) en uitgegeven door het Belgische Crammed
Discs, en verder op 74 de fadista Claudia Aurora, die in het
Verenigd Koninkrijk verblijft, met haar plaat ‘Mulher do Norte’,
uitgekomen bij het Engelse Red Orange Recordings.
As
outras referências portuguesas vão para o 5º lugar de ‘Konono
Nº1 meets Batida’, o álbum gravado na garagem do luso-angolano
Pedro Coquenão (Batida) e editado pela casa belga Crammed Discs; e a
fadista Cláudia Aurora, residente no Reino Unido, com o seu disco
‘Mulher do Norte’ em 74º lugar, editado pela inglesa Red Orange
Recordings.
A
Presença das Formigas is een Portugese band die in hun composities
elementen van de traditionele en populaire Portugese muziek
combineert met invloeden uit jazz, klassieke muziek en wereldmuziek.
In
2009 wonnen ze de Prémio Zeca Afonso op het Festival Cantar Abril,
met het eigen nummer ‘O Rei (A Morna Indiferença)’.
In
2011 kwam hun debuutalbum uit dat enthousiast door de critici werd
ontvangen. Op ‘Cyclorama’ is Amélia Muge te gast, een notoire
referentie in de Portugese muziek, samen met Fraser Fifield,
multi-instrumentalist op Schotse pipes.
A
Presença das Formigas é uma banda portuguesa, cujas composições
combinam elementos da música tradicional e popular portuguesa com
influências do jazz, música erudita e músicas do mundo.
Em
2009 receberam o Prémio Zeca Afonso no Festival Cantar Abril, com o
tema original ‘O Rei (A Morna Indiferença)’.
Em
2011 editaram o disco de estreia que foi recebido com entusiasmo pela
crítica especializada. ‘Ciclorama’ conta com a participação de
uma referência incontornável da música portuguesa, Amélia Muge, e
do exímio Fraser Fifield, multi-instrumentista de sopros escocês.
Het
album ‘Pé de Vento’ werd (in Portugal) uitgebracht in 2014. Met
een breed scala aan gasten, waaronder Luis Pastor (Spanje), João
Afonso en João Paulo Esteves da Silva, gaat het nieuwe werk in op
het thema ‘vertrek’, bijhorende motivatie en gevolgen, daarbij
aansluitend op de actualiteit, de menselijke relaties, de terugkeer
naar de natuur, dromen en aspiraties.
O
álbum ‘Pé de Vento’ foi lançado em 2014 (em Portugal). Com um
vasto leque de convidados, entre eles Luis Pastor (Espanha), João
Afonso e João Paulo Esteves da Silva, o novo trabalho explora a
temática da ‘partida’, as suas motivações e consequências,
refletindo acerca da atualidade, das relações humanas, do regresso
à natureza, dos sonhos e aspirações.
In
2015 werd de groep genomineerd voor de 14e editie van de Independent
Music Awards (The IMAs), met dit album in de categorie World Beat
Album en in de categorie Instrumentals met het nummer ‘Planície’,
dat bovendien de prijs Vox Pop won. In 2016 wordt ‘Pé de Vento’
opnieuw uitgebracht onder het Duitse label CPL Music, met distributie
in verschillende Europese landen en is nu dus verkozen tot een van de
beste Europese albums van 2016.
Em
2015 foram nomeados para a 14ª edição dos Independent Music Awards
(The IMAs) nas categorias de Álbum World Beat com este álbum, e de
Tema Instrumental com ‘Planície’. Este último venceu o prémio
Vox Pop. Em 2016 ‘Pé de Vento’ vê nova edição pela etiqueta
alemã CPL Music, com distribuição em vários países da Europa e é
eleito como um dos melhores álbuns europeus de 2016.
A
Presença das Formigas bestaat uit: André Cardoso (gitaar), Manuel
Maio (mandoline, viool, zang), Miguel Cardoso (bas), Rui Ferreira
(keyboards en accordeon), Rui Lúcio (drums) e Sara Vidal (zang).
A
Presença das Formigas são: André Cardoso (guitarras), Manuel Maio
(bandolim, violino e voz), Miguel Cardoso (baixoà, Rui Ferreira
(teclados e acordeão), Rui Lúcio (bateria) e Sara Vidal (voz).
12 dec 2016
RUA
DA LUA MET VEELBELOVEND DEBUUTALBUM
RUA
DA LUA COM ÁLBUM DE ESTREIA PROMISSOR
De
debuutplaat van de groep Rua Da Lua, met roots in de streek rond
Sintra, kwam vorige week uit. De band zag het levenslicht in 2008 en
bestaat uit vier muzikanten -Carlos Lopes (accordeon en concertina),
Tiago Oliveira (Portugese gitaar), Manú Teixeira (percussie), Rui
Silva (bas en akoestische bas)- aangevuld met Tatiana Pinto, een
zangeres uit de Algarve. Het debuutalbum ‘Rua da Lua’ bevat negen
originele nummers plus twee versies van klassiekers uit de Portugese
muziek. In een recent interview komen we het volgende te weten.
O
disco de estreia da banda Rua Da Lua, com raízes na zona de
Sintra, teve
edição na semana passada. A banda nasceu em 2008 e é constituída
por quatro instrumentistas -Carlos Lopes (acordeon e concertina),
Tiago Oliveira (guitarra portuguesa), Manú Teixeira (percussão),
Rui Silva (contrabaixo e baixo acústico)- a que se juntou uma
cantora algarvia, Tatiana Pinto. O
disco de estreia ‘Rua da Lua’ inclui nove temas originais e ainda
duas versões de temas bem conhecidos da música portuguesa. Numa
entrevista recente disseram o seguinte.
Hoe
kwam het idee voor de band tot stand?
De
band is ontstaan door een ontmoeting van muzikanten uit verschillende
disciplines en invloeden (o.a. fado, jazz en traditionele Portugese
muziek) die tot een authentieke sound probeerden te komen, akoestisch
en Portugees georiënteerd. Belangrijk was ook een serie concerten in
2009-10 waarbij we een eigentijds ballet muzikaal begeleidden, wat
ons toeliet het instrumentaal concept en de huidige stijl van de
groep vast te leggen.
Como
é que surgiu a ideia de formar esta banda?
A
banda surgiu do encontro de músicos de várias áreas e influências
(fado, jazz, música tradicional portuguesa, entre outras),
procurando solidificar e afirmar uma sonoridade original e de cariz
acústica e portuguesa. Foi também importante uma série de
concertos que fizemos em 2009\10, em que suportávamos
musicalmente uma companhia de bailado contemporâneo, permitindo
apurar o conceito instrumentisto e a presente linguagem
do grupo.
Waarom
‘Rua Da Lua’ als naam van de band?
‘Rua’
(straat) omdat het een plaats van passage is, van diverse invloeden,
veel muziek. ‘Lua’ (maan) omdat die verwijst naar
een droom, inspiratie, aantrekkingskracht
en mystiek. Met dit alles en nog veel meer kom je tot Rua Da Lua.
Bovendien bestaat er in Sintra ook een straat met die naam, het staat
dus eigenlijk ook voor onze afkomst, de streek van Sintra, de
‘saloia’!(nvdr:
‘saloia’ was begin 20ste eeuw een benaming voor de rurale streek
rond Lissabon, o.a. Mafra, Alenquer, Sintra...)
Porquê
‘Rua Da Lua’ para nome da banda?
A
rua porque é um local de passagem, de influências várias, de
muitas músicas. A lua porque é sinal de sonho, de inspiração, de
magnetismo e misticismo. Tudo isso e mais faz a Rua Da Lua. E também
porque existe uma rua em Sintra com esse nome, no fundo também
representa de onde somos, da região de Sintra, da região saloia!
Jullie muzikale stijl: hoe typeren jullie die?
Vooral
akoestisch, met een ondertoon van drama en mystiek, typisch voor het
Portugese volk. Maar laat ons er direct aan toevoegen dat het aan het
publiek zal zijn om te beslissen waar we geplaatst worden.
Como
caracterizam o vosso estilo musical?
É
sobretudo acústico, com alguma carga dramática e mística, típica
do povo português. Mas isso depois o público é que decidirá onde
nos enquadrar.
'Rua
da Lua' is ook de naam van jullie eerste werk. Over wat gaat het?
Het
gaat om een aantal verhalen en gemeenschappelijke ervaringen, liefde
en afkeer, ontmoetingen en gemiste kansen, maar altijd met aandacht
voor de Portugese taal en goeie songs. We willen ook het uitstekende
werk benadrukken van Eugênia Ávila Ramos, auteur van een aantal
teksten, ook zij gaf richting en poëzie aan de groep.
'Rua
da Lua' é também o nome do vosso primeiro trabalho. Sobre o que nos
fala?
Fala-nos
de diversas histórias e vivências comuns, amores e desamores,
encontros e desencontros, mas sempre com a preocupação pela língua
portuguesa e pelo gosto pelas boas canções. De realçar o excelente
trabalho da letrista que também deu rumo e poemas ao grupo, a
Eugênia Ávila Ramos.
Vinden
jullie dat er ruimte is in de Portugese muziek scene voor projecten
als dit, of is er een gebrek aan kansen?
Er
is ruimte, ja, maar alles kan altijd beter en we moeten ook onze eigen
kansen creëren. De markt, de muziek en muziekindustrie in Portugal
zijn in de afgelopen 15 jaar onderhevig geweest aan nogal wat
veranderingen. Vandaag de dag is er veel aanbod, zijn er veel platen
en dit vergemakkelijkt soms de promotie en bekendmaking van de
groepen en de kunst. Echter ook met zijn nadelen, soms leidt
overaanbod aan informatie tot een diffuus en moeilijk parcours voor
een groep. We zullen in staat moeten zijn om onze eigen stek te
vinden in Portugal, maar ook in het buitenland.
Consideram
que há espaço no panorama musical português para projetos como o
vosso, ou ainda faltam oportunidades?
Há
espaço sim, mas temos sempre de ser capazes de nos superar e também
criar as nossas oportunidades. O mercado, a música e a indústria
musical em Portugal mudaram muito nos últimos 15 anos. Hoje há
muita oferta, muitos discos e por vezes isso facilita a promoção e
divulgação dos grupos e da arte. Contudo, também tem as suas
desvantagens, às vezes o excesso de informação torna difuso e
difícil o caminho de um grupo. Teremos de ser capazes de ir criando
o nosso espaço em Portugal mas também além fronteiras.
Welke
feedback hebben jullie ontvangen van het publiek?
De
feedback is uitstekend! Mensen genieten van de concerten en van de
plaat. Ze vinden de mix van invloeden en de arrangementen
interessant, evenals de betrokkenheid die we proberen te creëren bij
de concerten.
Que
feedback têm recebido por parte do público?
O
feedback tem sido excelente! As pessoas têm gostado dos concertos e
do disco. Acham interessante a mistura de influências, os arranjos e
a envolvência que procuramos criar nos concertos.
Het
is op
verzoek
van de familie zelf van Tom Jobim dat Carminho het album heeft
opgenomen dat
alleen maar nummers van de meester van de Bossa Nova bevat.
De plaat werd geproduceerd in de studio’s van de prestigieuze
uitgeverij Biscoito Fino samen met Banda Nova, de laatste
begeleidingsband van Jobim, samengesteld uit zijn zijn zoon en
kleinzoon, Paulo en Daniel, Jaques Morelenbaum en Paulo Braga. De
zangeres wilde een nieuwe toets aan haar repertorium geven en
“...legde
heel haar ziel in het zingen van Jobim. Het is geen fado plaat?
Misschien niet. Maar het is de plaat die zich opdrong, die Carminho
nu moest maken. En die ze gemaakt heeft”,
aldus de platenmaatschappij Warner Music.
Foi
por convite da própria família de Tom Jobim que Carminho gravou o
álbum, só com músicas do mestre da Bossa Nova. O disco foi
produzido nos estúdios da prestigiada editora Biscoito Fino com
acompanhamento da Banda Nova, a última formação que acompanhou
Jobim, composta pelo filho e neto de Jobim, Paulo e Daniel, por
Jaques Morelenbaum e Paulo Braga. A cantora quis dar um novo tom ao
repertório e “...pôs toda a sua alma a cantar Jobim. Não
é um disco de fado? Talvez não seja. Mas é o disco que se impunha,
que Carminho tinha de fazer agora. E que fez”, explica a
discográfica Warner Music.
Carminho
koos 14 nummers uit het repertorium van een der grootste namen uit de
Braziliaanse muziek, die samen met Vinicius de Moraes één der
grootste successen en waarschijnlijk wereldwijd het meest uitgevoerde
Braziliaanse nummer ooit componeerde:
‘The Girl
from Ipanema’. Uit deze magische
sessies in Rio de Janeiro resulteerden nummers die de klassiekers van
Tom Jobim niet uit de weg gaan, maar ze gaan ook op zoek naar de enorme
rijkdom van het oeuvre. Voor deze onderneming nodigde zij enkele van
de vrienden uit die haar met open armen hadden ontvangen bij haar
verschillende reizen naar Brazilië, om
met haar de microfoon delen: Marisa
Monte in ‘Estrada do Sol’, Maria Bethânia in ‘Modinha’ en
Chico Buarque in ‘Falando de Amor’.
Carminho
escolheu 14 canções do reportório de um dos maiores nomes da
música brasileira, que compôs com Vinicius de Moraes um dos maiores
sucessos e possivelmente a canção brasileira mais executada no
exterior: ‘Garota de Ipanema’.
Dessas
sessões mágicas no Rio de Janeiro resultaram temas que não evitam
clássicos de Tom Jobim mas preferem mergulhar a fundo na enorme
riqueza do seu acervo. Para esta aventura convidou alguns dos amigos
que a têm recebido de braços abertos nas suas várias viagens ao
Brasil para com ela partilharem o microfone: Marisa Monte em ‘Estrada
do Sol’, Maria Bethânia em ‘Modinha’ e Chico Buarque em
‘Falando de Amor’.
De
drie vorige platen (Fado, Alma en Canto) zorgden ervoor dat Carminho
een veelgeprezen stem werd, binnen en buiten Portugal. Maar dit
album, dat
er kwam dank zij een gelukkige ontmoeting van de Portugese artieste
met de weduwe van Tom Jobim, betekent een grote stap in haar
carrière. Een stap die een stap vooruit blijkt te zijn na de
verschillende reizen die haar de wereld rond brachten en die haar
stem en vertolking naar een hoger niveau tilden. Ik kan eigenlijk
eenvoudig besluiten met wat Paulo Jobim, zoon van de man wiens muziek
het album inspireerde, zei over de
plaat: “Carminho is de koningin van
de emotie”.
Os
três discos anteriores (Fado, Alma e Canto) fizeram de Carminho uma
voz aclamada, dentro e fora de Portugal. Mas este álbum, que surgiu
de um encontro feliz entre a artista lusa e a viúva de Tom Jobim,
significa um passo grande na carreira da intérprete. Um passo que
provou ser um passo em frente depois das várias viagens que
levaram-na por volta do mundo e que têm enriquecido a sua voz e a
sua capacidade interpretativa. Posso concluir simplesmente com o que
disse Paulo Jobim, filho do homem cujas músicas inspiraram o seu
novo álbum, sobre o disco: “Carminho é a rainha da
emoção”.