LETTERS IN STEEN EN PORTUGAL

WELKOM - SEJA BEM-VINDO

Van Jeroen Boudens leerde ik letters in steen verwerken. Muziek bracht mij naar Portugal waar ik verliefd werd op het land, zijn inwoners en fado. Van deze passies heb ik een cocktail gemaakt, met behoorlijk wat muziek toegevoegd. Welkom op deze blog waar je hopelijk ook jouw ding vindt. Het letterkappen is echter al een tijdje beperkt door een hardnekkige tendinitis...

Jeroen Boudens ensinou-me a escultura das letras em pedra. A música trouxe me a Portugal onde apaixonei-me pelo paÍs, pelos habitantes e pelo fado. Destas paixões fiz um cocktail, colocando bastante música. Seja bem-vindo neste blog e espero que vá gostar. No entant, há algum tempo a esculptura de letras tem sido limitada por uma tendinite teimosa.... (Sou belga, então peço desculpa por erros de tradução)

30 mrt 2018


BELGISCH-PORTUGESE LIO ZINGT VOOR HET EERST IN PORTUGEES
BELGA-PORTUGUESA LIO ESTREIA EM PORTUGUÊS
In 1962 werd Vanda Maria Ribeiro Furtado Tavares de Vasconcelos geboren in het Portugese Mangualde, maar ze emigreerde met haar moeder naar België in 1968. Kort daarna ontmoette ze Jacques Duvall die voor haar een nummer schreef met de titel 'Banana Split'. Met meer dan 2 miljoen verkochte exemplaren werd de single één van de grote successen uit de Franstalige muziekscene in de jaren 80. Onder haar artiestennaam Lio werd ze een pop-ster, met een carrière in muziek maar ook in film, mode en op televisie.
Em 1962 Vanda Maria Ribeiro Furtado Tavares de Vasconcelos nasceu em Mangualde e emigrou com a mãe para a Bélgica em 1968. Pouco depois encontrou Jacques Duvall que compôs para ela uma canção chamada 'Banana Split'. Com mais de 2 milhões vendidos o single tornou-se um dos grandes êxitos na cena francófona de música nos anos 80. Conhecida com o nome artístico de Lio tornou-se uma estrela pop, com carreira na música mas também no cinema, na moda e na televisão.

Recent keerde de tot Belgische genaturaliseerde Portugese terug naar de studio's, bijna veertig jaar na haar eerste succes en miljoenen verkochte platen later. Lio, in Portugal eigenlijk nauwelijks bekend, brengt de plaat 'Lio canta Caymmi' uit bij de Belgische uitgeverij Crammed Discs. Hierop zingt de artieste nummers van de Braziliaanse singer songwriter Dorival Caymmi, in samenwerking met Jacques Duvall, haar vriend door de jaren heen, die haar aanspoorde om terug de studio in te duiken.
Recentemente a portuguesa naturalizada belga voltou voltou aos estúdios, quase quarenta anos depois do primeiro sucesso e de milhões de discos vendidos. Lio, praticamente desconhecida em Portugal, edita o álbum 'Lio canta Caymmi', pela editora belga Crammed Discs, e nele a artista interpreta canções do cantautor brasileiro Dorival Caymmi, numa parceria com o músico belga Jacques Duvall, o seu amigo de longa data que a incentivou a voltar a estúdio.

Dit is de tiende plaat van Lio, maar voor het eerst zingt ze integraal in het Portugees, zij het met een Braziliaans accent, en hiermee neemt ze een artistieke carrière terug op die vooral begin jaren 80 succesvol was, toen ze nog een tiener was.
É o décimo álbum de Lio, mas o primeiro em que canta integralmente em português, ainda que com sotaque brasileiro, e com o qual retoma uma carreira artística que teve fulgor sobretudo no começo dos anos 80, ainda adolescente.



È DOCE MORRER NO MAR
É doce morrer no mar
Nas ondas verdes do mar

A noite que ele não veio foi
Foi de tristeza prá mim
Saveiro voltou sozinho
Triste noite foi prá mim
É doce morrer... (2x)

Saveiro partiu de noite foi
Madrugada não voltou
O marinheiro bonito
Sereia do mar levou
É doce morrer... (2x)

Nas ondas verdes do mar
Meu bem ele se foi afogar
Fez sua cama de noivo
No colo de Iemanjá
É doce morrer... (2x)
© Letra: Dorival Caymmi
HET IS ZOET TE STERVEN OP ZEE
Het is zoet te sterven op zee
In de groene golven van de zee

De nacht dat hij niet kwam
Het was zo triest voor mij
Zijn schip kwam alleen terug
Triest was de nacht voor mij
Het is zoet te sterven ... (2x)

Zijn schip voer 's avonds uit
Kwam bij dageraad niet terug
De mooie zeeman
Meegenomen door een zeemeermin
Het is zoet te sterven ... (2x)

In de groene golven van de zee
Verdronk hij, mijn geliefde
Maakte zijn bruidsbed
In de schoot van Yemayá
Het is zoet te sterven ... (2x)
© Tekst: Dorival Caymmi - eigen vertaling

15 mrt 2018


PAULO BRAGANÇA: DE GEVALLEN ENGEL VAN DE FADO IS TERUG
PAULO BRAGANÇA: O ANJO CAÍDO DO FADO ESTÁ DE VOLTA
17 jaar na zijn laatste plaat presenteert Paulo Bragança de EP 'Cativo'. Hij werd in 1971 in Luanda (Angola) geboren en maakte al heel jong kennis met Fado, via zijn vader die als amateur Portugese gitaar speelde. Toen de familie terugkeerde uit Afrika, verhuisde ze naar Lissabon en kort daarna nam Paulo zijn eerste album op, in 1991. De fado-zanger choqueerde de traditionele Fado-wereld door zijn manier van kleden, leren jekkers en combat laarzen of helemaal blootsvoets zingend. Dit excentrieke beeld van Paulo Bragança werd zowat zijn handelsmerk. De internationale pers noemde hem een 'punk fadista' en het album 'Amai' uit 1994 werd opgenomen in de catalogus van de uitgeverij van David Byrne, Luaka Bop. Uiteindelijk ergerde hij zich aan de muziekindustrie en verliet Portugal.
17 anos depois do seu último disco, Paulo Bragança apresenta o EP 'Cativo'. Nasceu em Luanda (Angola) em 1971 e desde muito novo ouviu o Fado, tendo um pai que tocava como amador a guitarra portuguesa. Quando a família regressou de África, mudou para Lisboa e pouco depois Paulo gravou o seu primeiro disco, em 1991. O fadista chocava os espíritos tradicionalistas do mundo do Fado, pela forma de vestir, usando casacos de cabedal e calçando botas de combate ou cantando totalmente descalço. Esta imagem excêntrica de Paulo Bragança tornou-se uma das suas marcas. A imprensa internacional chamou-o 'fadista punk' e o álbum 'Amai', de 1994, chegou a integrar o catálogo da editora de David Byrne, a Luaka Bop. Acabou por zangar-se com a indústria musical e abandonou o país.
De 'gevallen engel' van de fado verbleef elf jaar buiten Portugal, waarvan zes zonder enig contact met niemand. Hij trok naar Londen en via andere tussenstops belandde hij uiteindelijk in Dublin. Hij zegt dat hij toen zelfs zijn naam was vergeten. In de eerste jaren van zijn 'ballingschap' leefde hij in afzondering en begon filosofie te studeren. In Ierland dook hij op in de kortfilm 'Henry and Sunny' van de Ierse regisseur Fergal Rock.
O 'anjo caído' do fado ficou onze anos fora de Portugal, seis dos quais sem manter contacto com ninguém. Foi para Londres e por outras paragens e acabando por ficar em Dublin. Diz que até do próprio nome se esqueceu. Nos primeiros anos do seu 'exílio', viveu uma vida de reclusão e depois começou a estudar filosofia. Na Irlanda participou na curta metragem 'Henry and Sunny', do realizador Irlandês Fergal Rock.

Nu is hij terug in Portugal en op de podia en de fadozanger bezweert dat het is om te blijven. Hij kwam terug, maar hij houdt hier één voet en de andere in Ierland, het land waarvan hij vindt dat het hem alles heeft gegeven. Hij is veranderd, hij is ouder, maar niet minder punk, met Dr. Martens-laarzen in plaats van blote voeten, gekleurde lokken in plaats van haar tot op de schouders en hij belooft dat deze EP slechts een voorbode is van een nieuw album. 'Rosa da Noite' is de eerste single uit dit nieuwe werk en het eerste nummer van de artiest sinds 2006.

Agora de regresso ao país e aos palcos e o fadista promete que está para ficar. Voltou, mas mantém um pé aqui e outro na Irlanda, o lugar que para ele é o país que lhe deu tudo. Está diferente, está mais velho, não está menos punk, com botas Dr. Martens em vez dos pés descalços, as madeixas descoloradas em vez do cabelo pelos ombros e promete que este EP é apenas um prelúdio de outro álbum que está por vir. 'Rosa da Noite' é o primeiro single deste novo trabalho e o primeiro tema do artista desde 2006.


ROSA DA NOITE
Vou pelas ruas da noite
com basalto de tristeza
sem passeio que me acoite
rosa negra à portuguesa.

É por dentro do meu peito, triste
que o silêncio se insinua, agreste.
Noite, noite que despiste
a ternura que me deste.

Um cão abandonado,
uma mulher sozinha.
Num caixote entornado
a mágoa que é só minha.

Levo aos ombros as esquinas,
trago varandas no peito,
e as pedras pequeninas
são a cama onde me deito.

És azul claro de dia,
e azul escuro de noite,
Lisboa sem alegria,
cada estrela é um açoite.

A queixa duma gata,
o grito duma porta.
No Tejo uma fragata
que me parece morta.

Morro aos bocados por ti,
cidade do meu tormento.
Não nasci mas cresci aqui,
sou amigo do teu vento.

Por isso digo: Lisboa, amiga,
cada rua é uma veia tensa,
por onde corre a cantiga
da minha voz que é imensa.
© Letra: Ary Dos Santos
ROOS VAN DE NACHT
Ik loop door de nachtelijke straten 
met basalt van verdriet,
geen trottoir dat me knuffelt
een zwarte roos op zijn Portugees.

Het zit hier vanbinnen, triest
dat stilte zichzelf insinueert, grof.
Nacht, nacht die misleidt
de tederheid die je me gaf.

Een verlaten hond,
een eenzame vrouw.
In een krat verstrooid
de pijn die alleen de mijne is.

Ik tors de straathoeken op mijn schouders,
koester balkons aan mijn borst,
en de kassei mozaïeken
zijn het bed waarop ik lig.

Je bent het lichtblauw van overdag,
en het donkerblauw van de nacht,
Lissabon zonder vrolijkheid,
elke ster is een geseling.

Het klaagzang van een kat,
het knarsen van een deur.
Op de Taag een fregat
dat me dood lijkt.

Ik sterf beetje bij beetje voor jou,
stad van mijn kwelling.
Ik ben hier niet geboren maar wel getogen,
Ik ben een vriend van jouw wind.

Daarom zeg ik: Lissabon, vriendin,
elke straat is een nauwe ader,
langs waar de melodie loopt
van mijn stem die oneindig is.
© Tekst: Ary Dos Santos - eigen vertaling