LETTERS IN STEEN EN PORTUGAL

WELKOM - SEJA BEM-VINDO

Van Jeroen Boudens leerde ik letters in steen verwerken. Muziek bracht mij naar Portugal waar ik verliefd werd op het land, zijn inwoners en fado. Van deze passies heb ik een cocktail gemaakt, met behoorlijk wat muziek toegevoegd. Welkom op deze blog waar je hopelijk ook jouw ding vindt. Het letterkappen is echter al een tijdje beperkt door een hardnekkige tendinitis...

Jeroen Boudens ensinou-me a escultura das letras em pedra. A música trouxe me a Portugal onde apaixonei-me pelo paÍs, pelos habitantes e pelo fado. Destas paixões fiz um cocktail, colocando bastante música. Seja bem-vindo neste blog e espero que vá gostar. No entant, há algum tempo a esculptura de letras tem sido limitada por uma tendinite teimosa.... (Sou belga, então peço desculpa por erros de tradução)

25 feb 2011

BREEKBAAR - FRÁGIL

Bij de start van de cursus letterkappen, kregen we een stuk steen om te oefenen. Wat bleek : het was een steen van Portugese origine. En dit is geen toeval. In Portugal bevinden zich verschillende witsteen groeven die internationale faam genieten. Een bekend voorbeeld is de witsteen van Ança (omgeving Cantanhede), die o.a. werd gebruikt voor het klooster van Batalha. Door zijn zachtheid laat deze steen zich gemakkelijk bewerken, wat resulteert in kantwerk van steen. Bijgaande video (met muziek van Dulce Pontes) geeft een impressie. 
In de Serra dos Candeeiros (dichtbij Alcobaça)  vond ik een stuk steen en de broosheid ervan inspireerde mij tot het uitkappen van deze ‘frágil’.

Dulce Pontes - “O Infante” (Fernando Pessoa) 
(bron :www. youtube.com/watch?v=Id_LORw6vTc&playnext=1&list=PL24BADF7A5D917C09)



Já no início do curso de escultura de letras, recebemos um pedaço de pedra para a prática. Aparentemente era uma pedra de origem portuguêsa e isso não foi por acaso : em Portugal existem várias pedreiras de pedra branca de fama internacional. Um exemplo bem conhecido é a pedra branca de Ançã (na zona de Cantanhede), que foi utilizado para o mosteiro da Batalha. Devido à sua maciez trabalha-se facilmente, o que resulta em renda de pedra. O vídeo (com música de Dulce Pontes) dá uma boa ideia.

Na Serra dos Candeeiros (perto de Alcobaça) encontrei um pedaço de pedra e a fragilidade dela inspirou me a esculpir este 'frágil'.

20 feb 2011

Portugezen in Brussel – Os Portugueses em Bruxelas
Vrijdag waren de historici Veerle Devos en Kristof Dams te gast bij vzw Vlaanderen-Lusitania. Zij stelden er het boek Lusobelgae voor, een erg interessant document over de Portugezen in Brussel. Enerzijds een zicht op de huidige situatie en activiteiten en anderzijds een boeiend historisch overzicht, waarbij moeilijke onderwerpen niet uit de weg worden gegaan. Bovendien stond José Fernandes in voor de prachtige fotografie. Tot slot vind je er ook een handige kaart met Portugese bars, restaurants en clubs in Brussel. Het werk maakt deel uit van een globale studie over het ‘nieuwe Brussel’, wat maakt dat er jammer genoeg alleen een engelstalige en franstalige versie beschikbaar is.
Alle info vind je hier :



Na sexta-feira passada os historiadores Veerle Devos en Kristof Dams foram os convidados da asfl Flandres-Lusitânia. Apresentaram o livro « Lusobelgae», um documento interessantíssimo sobre os Portugueses em Bruxelas.
Por um lado trata-se da situação e das actividades actuais, por outro lado há um resumo histórico em que temas delicados não são evitados. Além disso, as fotografias de José Fernandes são maravilhosas. Também encontra-se uma mapa prática dos cafés, restaurantes e clubes portugueses em Bruxelas. A obra faz parte dum estudo global sobre «A nova Bruxelas», o que infelizmente significa que apenas estão disponíveis as versões em Inglês e em Francês.

Todas as informações :

17 feb 2011

FRIETREVOLUTIE – REVOLUCÃO DAS BATATAS FRITAS


België met wereldrecord in het nieuws.


A Bélgica nas notícias com recorde mundial.


FAUSTO BORDALO DIAS 

Werd in 1948 geboren aan boord van een schip richting Angola en kwam naar Lissabon toen hij 20 was. Is beter bekend als ‘Fausto’ en bracht sinds zijn eerste gelijknamige LP van 1970 reeds 12 albums uit. Hij wordt als één der belangrijkste singer-songwriters uit de hedendaagse Portugese muziek beschouwd. Oorspronkelijk was hij met o.a. Manuel Freire, Adriano Correia de Oliveira en José Afonso als protestzanger actief maar later, na de anjerrevolutie in 1974, werd zijn werk meer poëtisch. Het nummer Rosalinda, een tijdloos protest tegen vervuiling, werd een klassieker. Zijn echte doorbraak kende hij in 1982 met het album ‘Por Este Rio Acima’. Gebruik onderstaande link om ‘E tão só o verde dos teus olhos’ te beluisteren.



Nasceu em 1948 a bordo dum navio no caminho para Angola e veio para Lisboa com 20 anos. É melhor conhecido como «Fausto». Estreou em 1970 com o LP homónimo e desde então lançou mais 11 álbuns. É  considerado um dos compositores/intérpretes mais importantes da música contemporânea portuguesa . No início  trabalhou com, entre outros, Manuel Freire, Adriano Correia de Oliveira e José Afonso e destacou-se como cantor de protesto. Mais tarde, após a Revolução dos Cravos em 1974, a obra dele tornou-se mais poética. A canção «Rosalinda», um protesto intemporal contra a poluição, tornou-se clássica. O grande publico descobriu o com o álbum « Por Este Rio Acima» de 1982. Use o link par ouvir «E tão só o verde dos teus olhos».


het groen van je ogen is zo uniek
ik mag je  zeggen
dat je mijn bruine ogen kleurt
met het groen van jou ogen
oceanen van oogopslagen
geboren uit liefde en passie
en meer andere zintuigen

je mengt je goudblonde haren met de mijne
met potloodschaduw nog donkerder dan ikzelf
je verwerkt mijn bruingebrande huid
in het patroon van jou o zo witte huid

de poëzie is jou gratie waar ik van hou
je charme, de harmonie die ik kleurig vlecht
jou kleuren
bloemen met het parfum
van jou elegantie
de smaak en aantrekkelijkheid
mooier en beter
van pure elegantie
voor mij mijn beminde
zal je de mijne zijn, en voor altijd
en zo uniek
mijn eeuwig liefje

e tão só o verde dos teus olhos
e então digo eu
que tinges os meus olhos castanhos
com o verde dos teus olhos
oceanos de olhares nascidos
de amor e paixão e mais de outros sentidos

misturas os teus cabelos loiros doirados
nos meus mais sombreados a lápis
do que eu matizas minha pele
tão morena na estampa
da tua tão branca, tão branca

a poesia é a tua graça que eu amo
o teu encanto
as harmonias que eu tramo
coloridas as cores as tuas
as flores que perfumam o teu garbo
e o gosto e aquele agrado
mais belo e bem posto
de pura elegância
para mim tão amada
serás minha e para sempre
e tão só
a minha eterna namorada

11 feb 2011

SAUDADE - SAUDADE

Eerste pogingen om letters in reliëf uit te kappen. Toen ik op cursus ter plaatse een woord moest verzinnen kwam dit spontaan bij mij op, het toch zo moeilijk te vertalen nationaal gevoel van Portugal. De Braziliaanse auteur João Guimarães Rosa zei ooit : “Saudade é ser, depois de ter”, letterlijk : “Saudade is het zijn na het hebben”. Misschien raakt dit wel de essentie.



Primeiras tentativas de esculpir letras em relevo. No curso, quando tinha que pensar numa palavra, espontaneamente pensei nesta, o sentimento nacional de Portugal, tão difícil de traduzir. O autor brasileiro João Guimarães Rosa disse uma vez : « Saudade é ser, depois de ter » . Talvez isso chegue perto do essencial.

10 feb 2011

ODE VAN DE ZEEODE MARÍTIMA


Op diverse plaatsen langs de Belgische kust werden een aantal verzen uit de ‘Ode Marítima’ van Fernando Pessoa (1888-1935)  in blauwsteen vereeuwigd. Dit gebeurde in het kader van het project ‘De waarheid over de zee’, in 2004. Pessoa, die als één der grootste dichters in het Portugese taalgebied wordt beschouwd,  schreef dit werk onder het pseudoniem Álvaro de Campos in 1915. In dijken en op staketsels van De Panne tot Knokke kan je 38 fragmenten terugvinden. De vertaling is van August Willemsen, die zich heeft toegelegd op de volledige vertaling van het oeuvre van Pessoa.
 
Em diversos lugares, no dique ao longe da costa belga, foram eternizados, em pedra azul, vários fragmentos da ‘Ode Marítima’ de Fernando Pessoa (1888-1935). Isto foi feito no âmbito do projecto ‘A verdade sobre o mar’, em 2004. Pessoa, considerado um dos maiores poetas da língua portuguesa, escreveu a obra em 1915 sob o pseudónimo de Álvaro Campos. No dique e em paliçadas de De Panne até Knokke encontram-se 38 fragmentos. O texto em neerlandês é de autoria de August Willemsen, que se ocupou da tradução da obra completa de Pessoa.

Ode van de Zee

Alleen, op de verlaten kade, op deze zomermorgen,
Kijk ik in de richting van de ree, kijk ik naar het Onbegrensde,
Kijk ik, en zie met welgevallen hoe,
Klein, zwart en duidelijk, een pakketboot binnenvaart.
Hij nadert, heel veraf nog, scherp omlijnd, klassiek op zijn manier.
Achter zich in de verre lucht laat hij zijn ijle schreef van rook.
Hij komt binnen, en de morgen komt mee binnen, en het zeeleven
ontwaakt
Hier, daar, op de rivier
Zeilen worden gehesen, sleepboten stomen op,
Sloepen verschijnen van achter de schepen in de haven.
Er staat een vage bries.
Maar mijn ziel behoort aan wat ik minder zie,
Aan de pakketboot die binnenkomt,
Want die behoort de Verte, behoort de Morgen,
De maritieme inhoud van dit Ogenblik,
De zoete pijn die in mij opwelt als een misselijkheid,
Als een begin van zeeziekte maar in de geest.
 

Ode Marítima

Sózinho, no cais deserto, a esta manhã de verão,
Ólho pró lado da barra, ólho pró Indefinido,
Ólho e contenta-me vêr,
Pequeno, negro e claro, um paquete entrando.
Vem muito longe, nítido, clássico à sua maneira.
Deixa no ar distante atrás de si a orla vã do seu fumo.
Vem entrando, e a manhã entra com êle, e no rio,
Aqui, acolá, acorda a vida marítima,

Erguem-se velas, avançam rebocadores,
Surgem barcos pequenos de trás dos navios que estão no porto.
Ha uma vaga brisa.
Mas a minh'alma está com o que vejo menos,
Com o paquete que entra,
Porque êle está com a Distância, com a Manhã,
Com o sentido marítimo desta Hora,
Com a doçura dolorosa que sobe em mim como uma náusea,
Como um começar a enjoar, mas no espírito.



WOORDSPELING – BRINCADEIRA DE PALAVRAS
Voorzichtig. Gelieve de uitspraak te willen verzorgen !





Cuidado. Se faz favor, preste atenção à pronúncia !

9 feb 2011

ARTUR BATALHAARTUR BATALHA
 


Onlangs kwam een nieuwe cd van Mariza uit, ‘Fado Tradicional’. In het nummer ‘Promete, Jura' zingt ze een duet met Artur Batalha, een bijna vergeten fadista. Hierover zei ze in een interview : “Ik hoorde het nummer vroeger in het café van mijn ouders en Artur Batalha maakte het populair. Hij was er vaste klant toen ik kind was. ... Het is bangelijk om na hem te moeten zingen. Ik voel nog steeds rillingen als ik zijn stem hoor”. Gebruik de link om te beluisteren :


Recentemente saiu o novo álbum de Mariza, ‘Fado tradicional’. ‘Promete, Jura’ é um fado que canta em dueto com Artur Batalha, um fadista quase esquecido. Sobre ele ela disse numa entrevista : « É um fado que costumava ouvir na taberna dos meus pais. Quem o popularizou foi o Artur Batalha. Ele costumava frequentar a casa dos meus pais era eu muito pequena. .... Dá medo cantar depois dele. Continuo a sentir arrepios quando entra a voz dele ». Use o link para ouvir.

8 feb 2011

MUZIEK AAN DE BASIS - A MÚSICA FOI À ORIGEM


Op het einde van vorige eeuw raakte ik danig gefascineerd door enkele Portugese artiesten die toen internationaal doorbraken (Madredeus, Dulce Pontes ...). In 2001 besloot ik dan ook om dat land te gaan ontdekken. Het toeval wilde dat ik de eerste dag in Sintra onverwacht een concert van Madredeus kon meepikken en bovendien kreeg ik, na de sound-check, de kans om een kort gesprek te voeren met Teresa Salgueiro. Vermoedelijk was dit het begin van een passie voor Portugal die niet meer stuk kan.    

Muziek bracht mij ook bij letters in steen. In 2005 werd voor de tentoonstelling ‘Arno, Chevalier des Zazous’ (een ode aan deze rocklegende), een erg originele catalogus uitgegeven, nl een stenen box versierd met uitgekapte letters. Bleek het werk te zijn van de familie Boudens. Toen Jeroen Boudens in de buurt een cursus letterkappen startte, twijfelde ik geen ogenblik. Ook dit bleek een passie die mij via de muziek werd aangereikt ! Ondertussen geniet ik nog steeds van deze twee passies, en probeer ik deze ook regelmatig te combineren.


No fim do século passado fiquei fascinado por alguns artistas portugueses que chegaram no palco mundial (Madredeus, Dulce Pontes ...). Então, em 2001 decidi ir descobrir este país. Por acaso, no primeiro dia em Sintra, consegui assistir a um concerto de Madredeus e em cima disso tive a oportunidade de falar com Teresa Salgueiro depois do ‘sound-check’ da tarde. Provavelmente isso foi o início da minha paixão por Portugal.

A música também levou-me às letras em pedra. Em 2005, para a exposição ‘Arno, Chevalier des Zazous’ (uma homenagem a esta lenda do rock), foi criado um catálogo muito original, uma caixa em pedra, decorada com letras. Era obra da família Boudens e quando Jeroen Boudens organizou um curso de escultura de letras em pedra, nos arredores, não hesitei. Isso também acabou numa paixão que descobri através da música ! Agora ainda gozo destas duas.

6 feb 2011

ALLES HEEFT TWEE KANTEN, ZELDEN ZIET MEN ZE BEIDE

Zouden niet veel problemen opgelost worden mochten we dit in gedachten houden ?

TUDO TEM DOIS LADOS, RARAMENTE VÊEM-SE OS DOIS

Com isso em mente, talvez se resolvessem muitos problemas ?





RADIO VOOR FADO-LIEFHEBBERS - RÁDIO PARA AMANTES DO FADO

Radio Amália betekent dag en nacht fado, zonder veel commentaar. Op deze link online te beluisteren.

                                    Radio Amália


Radio Amália quer dizer fado dia e noite, sem muito sem muito comentários. Está online neste link.

5 feb 2011

STEEN DES AANSTOOTS - PEDRA NO CAMINHO 
Nogal letterlijk te nemen. In een beginfase is dit echt wel zweten, maar toch een eerste presentabel werk (?)
Één ding is wel zeker : de weg is nog lang !




A interpretar literalmente. No início é um trabalho difícil, mas ainda resultou numa primeira obra apresentável (?)  
Uma coisa é certa : o caminho ainda é longo !